Грамнічны кужаль

У каталіцкай традыцыі некаторых краінаў Заходняй Эўропы існуе звычай асьвячэньня на Грамніцы ня толькі сьвечак, але і кужалю - як сымбалю пялюшак Езуса Хрыста, ў якіх Яго прынесьлі да храму. У старажытным трапары Заходняй Царквы сьпявалася: “Да пялюшак немаўляці Сябе зьменшыў...” Гэтыя пялюшкі лічыліся адной з адзнак пакоры Есуса Хрыста.

Асьвечаны на сьвята Грамніц кужаль, як сымбаль пакоры нашага Пана, ужо ад старажытнасьці ўшываўся ў рызы каталіцкіх сьвятароў і манахаў, як напамін аб пакоры і самаахвярнасьці. Першыя дакладныя зьвесткі аб гэтай традыцыі знаходзяцца ў італійскай літургічнай літаратуры ХІ стагодзьдзя, у разьдзеле, дзе апісваецца працэс вырабленьня літургічных рызаў для касьцельнай герархіі.

У далейшым, ад прывілею выключна касьцельнага кліру, асьвечаны на сьвята Грамніц кужаль уваходзіць у агульны ўжытак. Пачынаецца асьвячэньня кужалю і для шараговых вернікаў, як сымбалю прыналежнасьці да статку Хрыстовага. У Нямеччыне і Францыі ў ХIV-XVIII ст.ст. з кужалю шылі своеасаблівыя мяшэчкі. У іх укладалі каталіцкія рэліквіі - часткі мошчаў сьвятых, абразкі і г.д., і насілі на шыі побач зь нацельным крыжам. Таксама ў кужаль загортвалі хворых і чыталі над імі малітвы.

У Італіі традыцыя асьвячэньня кужалю перайшла часткова і ў Царкву Ўсходняга абраду (Грота-Фэрацкая традыцыя), але шырокага распаўсюджваньня не атрымала.

У Беларусі кужалем называецца і часаны лён, і тонкая тканіна, вытканая зь ільняных нітак.
Літургічнае аблачэньне сьвятара пачынаецца з падрызьніка, які шыецца з тонкай ільняной тканіны. І аснова рызаў, на якія ўсё нашывалася – таксама складае такая ж тканіна, толькі, можа, больш шчыльная.
А манахі насілі падрасьнікі з грубага, жорсткага палатна. Але, у абодвух выпадках, для шыцьця выкарыстоўвалі пераважна ільняную тканіну.
***
Вялікі дзякуй айцу Сяргею (БАПЦ) за прадастаўленую інфармацыю :)
***
Аказваецца, у Менску існуюць такія ж каталіцкія традыцыі, як і ў Заходняй Эўропе... :)